سیستم احتراق در موتور های درون سوز
موتور درونسوز را میتوان با سیستم احتراق نیز دستهبندی کرد. نقطهای از چرخه که در آن مخلوط سوخت و هوا مشتعل میشود تاثیر مستقیمی روی بازده ICE دارد.
در یک موتور چهار زمانهی معمولی، مخلوط احتراق باید هنگامی که میللنگ ۹۰ درجه از «نقطه مرگ بالا» (top dead center) یا به اختصار TDC فاصله دارد، در بیشترین فشار ممکن قرار داشته باشد.
به نزدیکترین و دورترین موقعیت مکانی پیستون نسبت به میللنگ نقطه مرگ در موتور گویند. به دورترین نقطه نسبت به میللنگ نقطه مرگ بالا و به نزدیکترین نقطه نسبت به میللنگ، «نقطه مرگ پایین» (bottom dead center) یا به اختصار BDC اطلاق میشود.
همچنین سرعت جبههی شعله با ضریب تراکم، عدد اکتان یا ستان نسبت مستقیم دارد. سیستمهای احتراق مدرن طوری طراحی شدهاند که مخلوط سوخت و هوا در زمان مناسب مشتعل شود.
در نتیجهی این دقت، جبههی شعله با تاج پیستون – در حال پایین رفتن – برخورد نمیکند؛ چرا که اگر این برخورد اتفاق بیفتد، در موتور ایجاد «ضربه» (knock) میکند.
بیشتر مطالعه کنید : آشنایی با اجزا موتور درون سوز و عملکرد آن
- سیستم احتراق و سیستم سوخت رسانی در موتورهای درون سوز
سیستم سوخترسانی
هنگامی که سوخت سطح تماس بیشتری با هوا داشته باشد، بهتر و کاملتر میسوزد. به همین دلیل سوخت را در هوا تبخیر یا اسپری میکنند. دو روش برای تبخیر یا پاشش سوخت در اکسید کننده موتور درونسوز وجود دارد: «کاربراتور» (carburetor) و «سوخترسانی انژکتوری» (fuel injection).
عامل اصلی کار کاربراتور ایجاد خلأ در روی مجرای خروج سوخت است. این کار توسط قسمتی از کاربراتور به نام «ونتوری» (venturi) یا گلوگاه انجام میگیرد. با باز شدن صفحه گاز، هوا توسط سیلندر موتور مکیده میشود و به داخل کاربراتور جریان مییابد. در هنگام عبور از ونتوری به علت کاهش مقطع عبور، سرعت هوا افزایش و فشار محفظه ونتوری کاهش میابد.
در نتیجه مکشی ایجاد میشود که به مراتب از سایر مقاطع کاربراتور بیشتر است؛ بنابراین چنانچه مجرای سوخت به این قسمت متصل شود، سوخت مکیده و پس از مخلوط شدن با هوا به داخل سیلندر وارد میشود.
عموما در موتورهای ساده رفتوبرگشتی از کاربراتور استفاده میشود. البته در این روش تنظیم دقیق میزان ورود سوخت غیر ممکن است. کاربراتورها رایجترین سیستم در چمنزنها و دیگر موتورهای کوچک هستند. قبل از سال ۱۹۸۰ میلادی، این سیستمها در خودروها به صورت متداول استفاده میشد.
موتور درونسوز بنزینی در حال حاضر از انژکتور بهره میبرد. البته سیستم سوخترسانی خودروهای دیزلی همیشه این چنین بوده است. در این سیستم سوخت توسط یک پمپ مکانیکی یا برقی با فشار به داخل لولههای سوخترسانی و ریل سوخت وارد میگردد. سپس از طریق انژکتورها که در واقع نوعی شیر محسوب میشوند به پشت سوپاپ هوا یا درون سیلندر به صورت پودر شده، پاشیده میشود. به این ترتیب مخلوطی از هوا و سوخت برای احتراق در موتور و تولید انرژی به دست میآید.
ظرفیت موتور درونسوز بر اساس حجم جارو شده توسط پیستون تعیین میگردد. ظرفیت را عموما بر اساس لیتر، اینچ مکعب یا سانتیمتر مکعب (cc) بیان میکنند. موتور با ظرفیت بالاتر قدرتمندتر است و میتواند با مصرف سوخت بیشتر، گشتاور بیشتری تولید کند.
جدا از روش افزایش ظرفیت با افزایش تعداد سیلندرها، دو راه دیگر برای این کار وجود دارد. اولی طولانیتر کردن فاصلهی مرگ پایین و مرگ بالا و دیگر افزایش قطر پیستون است. در هر دو صورت طراحی میزان تزریق بهینه سوخت به موتور باید مجددا بررسی شود.