آشنایی با اجزا موتور درون سوز و عملکرد آن

اجزاء موتور درون‌سوز

اجزای موتور درون سوز  کاملا به نوع موتور وابسته است. در یک موتور چهار‌زمانه، قطعات اصلی شامل «میل‌لنگ» (crankshaft) به رنگ بنفش، یک یا دو «میل سوپاپ» (camshafts) به رنگ آبی و قرمز و سوپاپ‌ها است.

 

البته در سیستم‌های دو زمانه احتمالا تنها یک ورودی و یک خروجی (بدون سوپاپ) در نظر گرفته شده باشد. با این حال در هر دو نوع موتور، تعدادی سیلندر به رنگ خاکستری و سبز، یک «شمع» (spark plug) به رنگ خاکستری تیره و یک پیستون به رنگ زرد در هر سیلندر وجود دارد.

هر حرکت پیستون به بالا یا به پایین را یک «مرحله» (stroke) می‌نامند. مرحله‌ای که بعد از انفجار مخلوط سوخت و هوا صورت می‌گیرد و پیستون را به بیرون پرتاب می‌کند، «مرحله‌ی توان» (power stroke) نام دارد.

میل‌لنگ قطعه‌ای در موتور است که حرکت خطی پیستون‌ها را تبدیل به حرکت دورانی می‌کند. سامانه میل‌لنگ نخستین بار توسط مخترع مسلمان، بدیع‌الزمان جزری (۱۱۳۶–۱۲۰۶) در سال ۱۲۰۰ میلادی اختراع شد.


بیشتر بخوانید : موتور احتراق داخلی چیست ؟ 

میل بادامک یا میل سوپاپ قطعه‌ای در موتور خودرو و دیگر موتورهای پیستونی چهار‌زمانه است که سوپاپ‌ها را باز و بسته می‌کند. این قطعه از یک استوانه فلزی به عنوان محور اصلی تشکیل شده که روی آن محورهایی به شکل بیضی یا دایره غیر هم‌محور قرار دارد.

در موتور «وانکل» (Wankel) مانند موتورهای بنزینی چهار زمانه مخلوط هوا و بنزین وارد سیلندر می‌شود؛ سپس با کم شدن حجم، مخلوط سوخت و هوا متراکم می‌گردد و با ایجاد جرقه به وسیله شمع انفجار حاصل می‌شود.

مولکول‌های گاز در اثر احتراق منبسط می‌گردند و فشار محفظهٔ تراکم به شدت بالا می‌رود. نیروی حاصل از انفجار به روتور وارد می‌شود. به علت اختلاف مرکز دوران بین روتور و میل‌لنگ نیرویی چرخشی در روتور ایجاد می‌گردد.

در این نوع موتورها هر کدام از مراحل (ورود سوخت، تراکم، انتقال توان، خروج گازها) برعکس موتورهای چهارزمانه در یک مکان جداگانه انجام می‌گردد.

اجزا موتور درون سوز
اجزا موتور درون سوز

طبقه‌بندی موتور درون سوز

بر اساس کاربرد موتور درون سوز ، انواع متعددی از موتورهای درون‌سوز وجود دارد. برخی از دسته‌بندی‌های مرسوم در ادامه آورده شده است.

دقت کنید که بین کلمه‌ی «engine» و «motor» در واقع تفاوتی وجود ندارد. در زبان فارسی به درستی هر دو کلمه را به شکل‌ موتور ترجمه می‌کنند.

البته بسیاری معتقدند هنگامی که موتور توان مطلوب را در دل خود تولید می‌کند باید از کلمه‌ی engine مانند خودرو و هنگامی که نیاز به محرک بیرونی دارد از motor مانند موتور الکتریکی استفاده کرد.

اساس عملکرد موتور درون سوز

رفت و برگشتی:

  • موتور نفت خام
  • چرخه‌ی دو زمانه
  • چرخه‌ی چهار زمانه
  • «موتور حباب داغ» (Hot bulb engine)
  • «Poppet valves»
    «Sleeve valve»
  • «چرخه‌ی اتکینسون» (Atkinson cycle)
  • «موتور بورک» (Bourke engine)
  • «موتورهای احتراق کنترلی» (Controlled Combustion Engine)

چرخشی:

  • موتور وانکل

«احتراق پیوسته» (Continuous combustion):

  • توربین گازی
  • موتور جت
  • موتور موشک