انرژی
هنگامی که واکنش احتراق انجام می‌گردد ، انرژی شیمیایی سوخت منجر به افزایش فشار و دمای گاز تولیدی می‌شود. این فشار و دمای بالا در این مرحله به کار تبدیل می‌گردد. در موتورهای رفت و برگشتی گازهای داغ پرفشار موجود در سیلندر، پیستون را به حرکت در می‌آورد.
حال که از انرژی به دست آمده برای ایجاد حرکت استفاده شد، گازها از سیستم خارج می‌شوند. این حرکت با برگشتن پیستون به حالت اولیه و آمادگی برای ادامه‌ی چرخه انجام می‌گردد. هر گونه گرمایی که به کار تبدیل نشود، به عنوان انرژی از دست رفته طبقه‌بندی و از طریق هوا یا آب خنک‌کننده از سیستم خارج می‌شود.
فرآیند احتراق موتورهای دورن سوز بنزینی
«سیستم‌های جرقه‌ای نوع بنزینی / الکتریکی» (Electrical/Gasoline-type ignition systems) با کمک یک باتری و یک کویل برای ایجاد یک جرقه با ولتاژ بالا کار می‌‌کنند. سوخت و هوا در سیلندرهای موتور مخلوط، فشرده و در زمان معین با یک جرقه منفجر می‌شود. باتری در طول کار موتور دوباره شارژ می‌گردد. فشار مخلوط سوخت و هوا گاهی تا 12 بار می‌رسد.
بیشتر بدانید : موتور های احتراقی داخلی چیست؟و انواع آن
فرآیند احتراق موتورهای درون سوز گازوئیلی یا دیزلی
«سیستم‌های احتراق تراکمی» (Compression ignition systems) مانند موتورهای دیزلی تنها بر گرما و فشار تولید شده به دلیل فشرده‌سازی تکیه دارند. فشرده‌سازی یا تراکم در این نوع مو‌تورها معمولا سه برابر موتورهای بنزینی است. در این فرایند هوا تنها کمی قبل از شروع احتراق به همراه مقداری سوخت که از انژکتور پاشش می‌شود، وارد سیلندر می‌گردد.
به دلیل ماهیت عملکرد، موتورهای دیزلی برای روشن شدن در هوای بسیار سرد مشکل دارند. البته بعد از شروع اولین احتراق، این مشکل برطرف می‌گردد. با این حال بیشتر این سیستم‌ها در حال حاضر به باتری مجهزند.
البته این سامانه برقی اکثرا به عنوان یک ابزار جانبی برای کنترل ورود سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کار را می‌توان به سادگی با ابزارهای مکانیکی انجام داد.
موتورهای احتراق تراکمی پیشرفته به سیستم‌های الکتریکی برای کنترل فرایند سوختن مجهز شده‌اند که منجر به افزایش بازده و کاهش انتشار آلودگی می‌گردد.